Răng sữa là những chiếc răng mọc đầu đời và giúp cho các bé ăn nhai tốt, hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa. Cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi là vấn đề được nhiều người quan tâm, nhất là trong thời điểm vừa mới mọc răng. Cùng Nha Khoa Nhi tham khảo một số những bí quyết chăm sóc răng miệng cho trẻ thông qua bài viết!
Tổng quan về răng của bé 1 tuổi
Từ 6 tháng tuổi, những chiếc răng sữa đầu tiên sẽ bắt đầu mọc lên, dần dần hoàn thiện hết hàm cho đến khoảng 3 tuổi. Khi đến 3 tuổi, cấu trúc răng sẽ mọc 20 chiếc gồm 10 răng hàm trên và 10 răng hàm dưới.
Răng sữa có đặc điểm:
- Răng sữa hàm dưới mọc trước, răng hàm trên mọc sau
- Răng sữa sẽ có màu trắng đục, kích thước nhỏ
- Mỏng và dễ tổn thương hơn răng vĩnh viễn
- Men răng yếu, dễ bám mảng thức ăn
- Nướu vẫn còn nhạy cảm
Lợi ích khi vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi
Cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi an toàn đem lại nhiều những lợi ích như:
- Giảm nguy cơ sâu răng và viêm nướu: Ở tuổi này, men răng sữa còn mỏng và dễ bị axit tấn công khiến răng sữa của trẻ bị mòn. Việc làm sạch răng và nướu giúp loại bỏ mảng bám, là yếu tố chính gây sâu răng và viêm nướu. Nhờ đó, răng sữa của bé được bảo vệ đúng cách ngay từ khi mới mọc.
- Loại bỏ cặn sữa và thức ăn: Sau mỗi bữa bú hoặc ăn dặm, đường trong sữa và tinh bột bám trên nướu rất dễ bị lên men và tạo axit. Vệ sinh răng miệng giúp làm sạch hoàn toàn cặn thức ăn, giảm khả năng hình thành mảng ở trẻ nhỏ.
- Hạn chế vi khuẩn tăng gây hôi miệng và bệnh lý niêm mạc: Nếu không vệ sinh, khoang miệng trẻ trở thành môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển, dẫn đến trẻ khi lên 2 tuổi bị hôi miệng, tưa miệng, viêm loét niêm mạc. Làm sạch thường xuyên giúp giữ môi trường miệng ổn định và khỏe mạnh.
- Giảm khó chịu nướu khi mọc răng: Nướu sạch giúp giảm viêm và giảm cảm giác ngứa, đau khi răng bắt đầu nhú. Trẻ sẽ ít quấy khóc, ăn uống tốt hơn và quá trình mọc răng diễn ra thuận lợi.
- Ngăn ngừa vi khuẩn khoang miệng: Vi khuẩn trong miệng có thể di chuyển xuống hệ tiêu hóa hoặc hô hấp nếu không được kiểm soát. Vệ sinh răng miệng đúng cách giúp giảm nguy cơ bé gặp các vấn đề như viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản, trẻ bị cam miệng hoặc nhiễm nấm ở đường tiêu hóa.
- Hỗ trợ quá trình mọc răng vĩnh viễn thuận lợi: Răng sữa khỏe mạnh giúp giữ chỗ cho răng vĩnh viễn và định hướng chúng mọc lên thẳng hàng. Chăm sóc răng sữa tốt sẽ giảm nguy cơ lệch khớp cắn hoặc phải chỉnh nha khi lớn.
- Hỗ trợ bé phát âm rõ ràng khi tập nói: Răng và nướu có vai trò quan trọng trong việc tạo âm. Răng sữa bị sâu hoặc đau sẽ khiến bé khó phát âm đúng, dễ nói ngọng. Răng miệng khỏe giúp trẻ luyện nói hiệu quả hơn.
- Hình thành thói quen chăm sóc răng miệng: Lợi ích lớn nhất khi vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi chính là hình hành được thói quen tốt cho bé trong việc giữ gìn vệ sinh răng miệng từ sớm. Khi tập và tạo cho bé thói quen ngay từ nhỏ, từ đó bé sẽ dần dần ý thức và làm theo. Đây là nền tảng quan trọng cho sức khỏe răng miệng về lâu dài.
Cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi đúng chuẩn
Quan tâm và chú trọng đến cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi chính là cách để ngăn ngừa sâu răng, tạo thói quen tốt cho các bé. Các bác sĩ cho rằng cần phải chia theo giai đoạn để vệ sinh răng cho hiệu quả.
Khi bé chưa mọc răng sữa
Dù bé chưa có răng, cha mẹ vẫn cần làm sạch khoang miệng mỗi ngày để loại bỏ cặn sữa và phòng nấm miệng.
Cách thực hiện:
- Dùng khăn mềm, gạc rơ lưỡi hoặc gạc y tế thấm nước ấm, dung dịch rơ miệng hoặc nước muối sinh lý 0,9%.
- Quấn vào ngón tay, lau nhẹ nướu, lưỡi, má trong và vòm miệng.
- Thực hiện 1–2 lần/ngày, tốt nhất sau bú sáng và trước khi ngủ. Để dễ dàng thực hiện thì mẹ có thể kết hợp làm sạch trong lúc tắm bé.
Lưu ý:
- Không tự pha nước muối.
- Hạn chế để bé ngậm bình sữa khi ngủ.
- Tránh dùng chung muỗng của người lớn cho trẻ.
Trong thời gian đầu khi vừa vệ sinh răng cho bé, trẻ sẽ chưa quen với việc sử dụng kem đánh răng. Vậy trẻ nuốt kem đánh răng có sao không thì việc này sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó, mẹ nên hướng dẫn cho bé cẩn thận để không nuốt kem đánh răng.
Việc nắm rõ các bước đánh răng của trẻ mầm non sẽ giúp mẹ dễ dàng hướng dẫn bé hơn, hình thành thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách ngay từ nhỏ.
Khi bé bắt đầu mọc răng sữa (6 – 12 tháng)
Đây là thời điểm bé mọc những chiếc răng đầu tiên và cần được làm sạch để tránh mảng bám.
Cách thực hiện:
- Dùng bàn chải silicon đeo ngón hoặc bàn chải lông mềm đầu nhỏ.
- Chỉ chải bằng nước ấm hoặc nước muối sinh lý, chưa dùng kem đánh răng.
- Sau khi chải, lau lại bằng khăn mềm và cho bé uống vài ngụm nước lọc.
Lưu ý:
- Không dùng kem đánh răng vì bé chưa thể nhổ bọt.
- Vệ sinh kỹ bình sữa và núm ti.
Khi bé 1 tuổi – 3 tuổi
Ở giai đoạn này, em bé bắt đầu mọc răng sữa, trẻ sẽ bước vào khoảng 1 tuổi. Lúc này bố mẹ cần viết cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi và tập cho bé thói quen chăm sóc răng miệng bằng cách hướng dẫn đánh răng cho em bé mỗi ngày. Bố mẹ đánh răng để em bé học theo và dần dần hình thành thói quen.,
Cách thực hiện:
- Đánh răng 1 lần/ngày, tăng lên 2 lần từ 18–24 tháng.
- Chuẩn bị bàn chải đánh răng, kem đánh răng chuyên biệt dành cho bé.
- Bắt đầu dùng kem đánh răng không fluoride hoặc fluoride liều thấp, lượng bằng hạt gạo.
- Thao tác siêu nhẹ nhàng, chà quanh răng, lấy khăn sữa để làm sạch quanh nướu.
- Sau đó cho trẻ súc miệng với nước ấm để loại bỏ các vi khuẩn.
- Cha mẹ vẫn là người trực tiếp chải, kết hợp hướng dẫn để bé bắt chước.
Lưu ý:
- Hạn chế đồ ngọt, nước trái cây đóng hộp.
- Khám răng định kỳ 6 tháng/lần.
- Tạo hứng thú cho bé: hát, kể chuyện,…
- Hãy kiên nhẫn cho bé thử đánh răng và tập mỗi ngày.
Lưu ý cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi
Trong quá trình vệ sinh răng cho bé 1 tuổi, các bậc phụ huynh cần quan tâm và nhớ những lưu ý quan trọng như:
- Vệ sinh thật nhẹ nhàng vì nướu và răng bé rất nhạy cảm: Tránh chà mạnh gây trầy nướu hoặc khiến bé sợ mỗi lần đánh răng.
- Chọn kem đánh răng an toàn, fluor phù hợp cho trẻ nhỏ: Vì bé dễ nuốt kem, nên ưu tiên kem đánh răng cho bé 1 tuổi có thành phần an toàn và hàm lượng fluor phù hợp.
- Đánh răng cùng bé để tạo thói quen tốt: Trẻ 1 tuổi học bằng cách quan sát, vì vậy việc bố mẹ đánh răng chung sẽ giúp bé bắt chước, giúp trẻ yêu thích cách chăm sóc răng miệng.
- Vệ sinh đồ chơi, gặm nướu sạch sẽ: Trẻ 1 tuổi hay đưa đồ vật vào miệng; vệ sinh thường xuyên giúp hạn chế vi khuẩn gây viêm nướu, tưa miệng và sâu răng sớm.
- Thay bàn chải cho bé mỗi 3 tháng hoặc khi lông bị tòe: Đầu lông mềm mới giúp làm sạch tốt và không làm tổn thương nướu.
- Súc miệng bằng nước ấm sau khi ăn hoặc bú: Điều này giúp rửa sạch cặn sữa, giảm nguy cơ mảng bám và vi khuẩn phát triển.
- Theo dõi tình trạng miệng khi bé mọc răng: Nếu bé bị nhiệt miệng, đau nướu hoặc biếng ăn, có thể dùng thuốc bôi nhiệt miệng cho bé theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
- Đưa bé khám răng định kỳ từ 6 tuổi trở lên: Đây là thời điểm quan trọng để kiểm tra răng vĩnh viễn đầu tiên và phát hiện sớm nguy cơ sâu răng hoặc lệch khớp cắn.
Top 10 loại kem đánh răng cho bé 1 tuổi nuốt được
Việc chọn đúng kem đánh răng cho bé 1 tuổi kết hợp với thực hiện đúng cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi không chỉ giúp bé làm quen với thói quen vệ sinh răng miệng mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sức khỏe răng lợi lâu dài. Dưới đây là top 10 loại kem đánh răng cho bé 1 tuổi an toàn khi nuốt, được phụ huynh tin tưởng và chuyên gia khuyên dùng:
Kem đánh răng Chicco
Kem đánh răng Chicco là sản phẩm với thành phần lành tính, không chứa chất bảo quản và an toàn khi nuốt phải nên rất thích hợp là kem đánh răng cho bé 1 tuổi. Sản phẩm đã được kiểm nghiệm bởi các chuyên gia hàng đầu và được Bộ y tế Việt Nam cấp phép lưu hành. Trong kem đánh răng có hoạt chất Xylitol giúp ngăn ngừa sâu răng, bảo vệ men răng để bé có hàm răng chắc khỏe.
Kem đánh răng Chicco có 2 hương trái: Hương chuối – táo và hương dâu, giúp bé cảm thấy thích thú hơn.
Giá tham khảo: 169.000 – 177.000đ (50ml)
Kem đánh răng Ích Nhi
Kem đánh răng Ích Nhi là sản phẩm chăm sóc răng miệng dành riêng cho trẻ nhỏ. Với các thành phần thảo dược tự nhiên như Cúc la mã, Keo ong và hương thảo được nhập khẩu từ Pháp giúp loại bỏ mảng bám thức ăn, ngăn ngừa sâu răng, khử mùi hôi miệng và bảo vệ men răng và nướu cho bé. Các thành phần lành tính, không chứa chất độc hại nên rất an toàn cho bé khi tập làm quen với việc đánh răng.
Giá tham khảo: 35.000 đ (50g)
Kem đánh răng KuKu
Kem đánh răng KuKu được sản xuất tại Đài Loan, sản phẩm phù hợp cho bé từ 6 tháng tuổi. Các thành phần an toàn và không gây kích ức, bé có thể nuốt được, có khả năng phòng ngừa sâu răng và làm sạch răng hiệu quả.
Sản phẩm có hương vị trái cây, dịu nhẹ. Ngoài ra, trên bao bì có in hình chú vịt KuKu đáng yêu và các hoạ tiết bắt mắt nên các bé sẽ yêu thích và được nhiều bố mẹ tin dùng cho con.
Giá tham khảo: 69.000đ (50g).
Kem đánh răng Kodomo
Kem đánh răng Kodomo là sản phẩm kem đánh răng cho bé 1 tuổi được sản xuất tại Nhật Bản. Sản phẩm được Bộ y tế Nhật cấp giấy chứng nhận an toàn nên có thể nuốt được, không gây ảnh hưởng. Thành phần có chứa xylitol và fluoride giúp ngừa sâu răng, làm sạch vi khuẩn có hại. Với hương vị trái cây tự nhiên và bao bì dễ thương giúp bé có động lực đánh răng mỗi ngày.
Giá tham khảo: 27.000 đ (45g)
Kem đánh răng Jordan
Kem đánh răng Jordan thuộc thương hiệu Jordan, hãng chuyên sản xuất các sản phẩm chăm sóc răng miệng. Sản phẩm được sản xuất với dây chuyền hiện đại, chất lượng tốt, giá thành lại rẻ nên được rất nhiều người đánh giá cao. Kem đánh răng Jordan giúp làm sạch nướu và kẽ răng, đảm bảo an toàn cho bé.
Giá tham khảo: 46.000đ (45g).
Kem đánh răng Pororo
Kem đánh răng Pororo là sản phẩm kem đánh răng cho bé 1 tuổi xuất xứ từ Hàn Quốc. Với hàm lượng Fluor thấp nên không làm ảnh hướng đến men răng của bé. Nhờ có thành phần chứa xylitol giúp ngăn ngừa vi khuẩn phát triển và giảm tình trạng sâu răng nên bố mẹ yên tâm cho bé sử dụng.
Giá tham khảo: 49.000đ (70g).
Kem đánh răng Kao Kid
Kem đánh răng Kao Kid là sản phẩm của thương hiệu KAO rất nổi tiếng tại Nhật, được sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng khắt khe.Với thành phần dịu nhẹ, an toàn tuyệt đối cho răng nướu của trẻ. Kem đánh răng cho bé 1 tuổi giúp làm sạch răng hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo không làm tổn thương men răng.
Bên cạnh đó, Kao Kid còn ghi điểm nhờ thiết kế bao bì dễ thương cùng hương vị trái cây như táo, dâu, giúp bé thích đánh răng mỗi ngày hơn.
Giá tham khảo: 61.000đ (70g)
Kem đánh răng DrKam Postbiotic
Kem đánh răng cho bé 1 tuổi DrKam là sản phẩm được nghiên cứu với công thức chuyên biệt dành cho bé, đặc biệt phù hợp với giai đoạn bắt đầu làm quen với việc chải răng. Nhờ hoạt tính sinh học lành tính, giúp ngăn ngừa sâu răng, làm sạch răng sữa và an toàn ngay cả khi nuốt phải.
Giá tham khảo: 150.000đ (110g).
Kem đánh răng trẻ em Ychie hương chuối
Kem đánh răng Ychie hương chuối là sản phẩm phổ biến và được tin dùng nhiều nhất hiện nay. Sản phẩm có kết cấu gel trong, làm sạch các mảng bám và vi khuẩn vượt trội, ngăn ngừa các bệnh lý về răng như sâu răng, hôi miệng…
Giá tham khảo: 41.000đ (75g)
Kem đánh răng Sunstar
Kem đánh răng Sunstar là sản phẩm chăm sóc răng miệng đến từ thương hiệu Sunstar Nhật Bản, nổi tiếng toàn cầu với các dòng sản phẩm nha khoa chất lượng cao. Kem đánh răng cho bé 1 tuổi trở lên, Sunstar có công thức dịu nhẹ, an toàn tuyệt đối cho răng sữa và nướu nhạy cảm của trẻ.
Thành phần sản phẩm không chứa chất tạo bọt mạnh, nồng độ fluoride phù hợp giúp bảo vệ men răng và ngăn ngừa sâu răng sớm. Với hương vị trái cây tự nhiên như dâu, táo hay nho, Sunstar giúp bé hứng thú hơn trong việc đánh răng mỗi ngày.
Giá tham khảo: 55.000đ (70g)
Có rất nhiều cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi mà cha mẹ có thể áp dụng mỗi ngày để giúp bé hạn chế vi khuẩn, ngừa sâu răng và phát triển hàm răng sữa thật khỏe mạnh. Hy vọng với hướng dẫn chuẩn nha khoa trên, Nha khoa nhi hy vọng bố mẹ có thể tạo nên những thói quen tốt trong quá trình chăm sóc, vệ sinh răng để các bé có được những chiếc răng sữa đầu đời khỏe mạnh.
