Áp xe răng khôn là tình trạng mưng mủ, viêm nhiễm xuất hiện gây đau nhức dưới chân răng khôn. Từ đó gây ảnh hưởng đến sức khoẻ, cản trở quá trình sinh hoạt. Vậy áp xe răng khôn là gì? Dấu hiệu nhận biết như thế nào? Hãy cùng Kiến thức răng khôn tìm hiểu qua bài viết sau!
Áp xe răng khôn là gì?
Áp xe răng khôn là tình trạng nhiễm trùng nặng quanh răng khôn, tạo thành ổ mủ ở nướu hoặc xương hàm do vi khuẩn xâm nhập sâu. Người bệnh thường bị sưng đau dữ dội, căng tức, cơn đau có thể lan sang má, tai hoặc thái dương.
Răng khôn nằm sâu trong cung hàm, khó vệ sinh và dễ mọc lệch, mọc ngầm hoặc bị lợi trùm, khiến thức ăn và vi khuẩn tích tụ. Khi viêm kéo dài không được xử lý, nhiễm trùng sẽ tiến triển và hình thành áp xe răng khôn, tiềm ẩn nguy cơ lan rộng và biến chứng nguy hiểm nếu chậm can thiệp.
Phân biệt áp xe răng khôn và viêm lợi trùm răng khôn
Nhiều người dễ nhầm lẫn giữa áp xe răng khôn và viêm lợi trùm răng khôn, tuy nhiên đây là hai mức độ viêm nhiễm hoàn toàn khác nhau:
- Viêm lợi trùm răng khôn: Xảy ra khi phần lợi che phủ răng khôn mọc dở bị viêm. Biểu hiện thường là sưng nhẹ, đau âm ỉ, khó há miệng, chưa xuất hiện mủ. Đây là giai đoạn viêm sớm, có thể kiểm soát nếu xử lý kịp thời.
- Áp xe răng khôn: Là tình trạng viêm nhiễm nặng, khi vi khuẩn đã xâm nhập sâu và hình thành ổ mủ. Người bệnh thường đau dữ dội, sưng to vùng lợi hoặc má, kèm hôi miệng, sốt, chảy mủ trắng hoặc vàng, nguy cơ lan rộng nếu không điều trị sớm.
Có mấy loại áp xe răng khôn?
Tùy vị trí vi khuẩn xâm nhập và mức độ lan rộng, áp xe răng khôn được chia thành 3 loại chính. Mỗi loại có biểu hiện và mức độ nguy hiểm khác nhau, cần nhận biết sớm để xử lý kịp thời.
Áp xe nướu
- Áp xe nướu hình thành ngay trên mô nướu quanh răng khôn, thường gặp khi có lợi trùm và thức ăn mắc kẹt lâu ngày.
- Dấu hiệu điển hình gồm nướu sưng đỏ, đau nhói khi chạm, đôi khi xuất hiện mụn mủ nhỏ trên lợi. Đây là dạng áp xe nhẹ nhưng có thể tiến triển nặng nếu không điều trị.
Áp xe nha chu
- Áp xe nha chu xảy ra khi nhiễm trùng lan sâu vào mô nha chu như dây chằng, nướu và xương ổ răng. Tình trạng này thường gặp ở răng khôn mọc lệch, mọc nghiêng, gây viêm kéo dài.
- Người bệnh có thể cảm thấy đau sâu bên trong, hôi miệng, chảy mủ, thậm chí răng lung lay.
Áp xe quanh răng
- Áp xe quanh răng là dạng nguy hiểm hơn, ổ mủ hình thành bao quanh thân răng khôn, phổ biến khi răng khôn mọc ngầm hoặc mọc một phần kèm viêm lợi trùm tái phát.
- Biểu hiện thường là sưng má rõ, đau lan tai – thái dương, khó há miệng. Nếu chậm xử lý, nhiễm trùng có thể lan sang mô mềm lân cận.
Nguyên nhân áp xe răng khôn
Áp xe răng khôn thường không xuất hiện đột ngột mà hình thành từ tình trạng viêm nhiễm kéo dài quanh răng khôn. Do nằm ở vị trí cuối cung hàm, răng khôn rất khó vệ sinh và dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Các nguyên nhân phổ biến gồm:
- Răng khôn mọc lệch, mọc ngầm: Tạo khe giắt thức ăn, vi khuẩn tích tụ lâu ngày gây viêm và hình thành ổ mủ.
- Viêm lợi trùm răng khôn tái phát: Lợi che phủ răng khiến vùng này luôn ẩm, bẩn, dễ nhiễm trùng và chuyển thành áp xe nếu không điều trị triệt để.
- Sâu răng khôn không được xử lý sớm: Sâu răng lan vào tủy, gây nhiễm trùng chân răng và dẫn đến áp xe.
- Răng khôn bị tổn thương: Mẻ, gãy hoặc va đập mạnh tạo đường cho vi khuẩn xâm nhập sâu vào mô răng và nướu.
- Vệ sinh răng miệng kém ở vùng răng trong cùng: Thức ăn tồn đọng nhiều ngày làm tăng nguy cơ viêm nhiễm quanh răng khôn.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ áp xe răng khôn
Bên cạnh tình trạng viêm hoặc răng khôn mọc lệch, một số thói quen sinh hoạt và yếu tố sức khỏe cũng có thể khiến áp xe răng khôn hình thành nhanh hơn và nặng hơn:
- Hút thuốc lá: Làm giảm lưu thông máu đến nướu, khiến mô quanh răng khôn dễ viêm và chậm hồi phục, tạo điều kiện cho ổ mủ phát triển.
- Nghiến răng thường xuyên: Lực tác động mạnh có thể gây nứt, mẻ răng khôn hoặc tổn thương mô quanh răng, mở đường cho vi khuẩn xâm nhập.
- Răng khôn mọc lệch ra má: Ma sát liên tục với niêm mạc má gây viêm loét, tích tụ vi khuẩn và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng quanh răng.
- Sức đề kháng suy giảm: Stress kéo dài, thiếu ngủ hoặc bệnh lý nền khiến cơ thể khó kiểm soát vi khuẩn, làm viêm quanh răng khôn dễ tiến triển thành áp xe.
Dấu hiệu nhận biết áp xe răng khôn
Nhận biết sớm áp xe răng khôn giúp ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Khi ổ mủ hình thành, cơ thể thường xuất hiện các dấu hiệu điển hình sau:
- Đau nhức kéo dài, tăng khi nhai: Cơn đau âm ỉ liên tục, có thể chuyển sang đau dữ dội khi ăn uống hoặc chạm vào vùng răng.
- Xuất hiện mủ quanh răng khôn: Nướu sưng đỏ, căng tức, có thể thấy mủ trắng hoặc vàng – dấu hiệu đặc trưng của áp xe.
- Hôi miệng, vị lạ trong miệng: Vi khuẩn và dịch mủ tích tụ gây mùi hôi khó chịu, kèm cảm giác vị kim loại.
- Khó há miệng, cứng hàm: Viêm lan rộng khiến khớp hàm bị ảnh hưởng, làm hạn chế biên độ há miệng.
- Đau lan tai – thái dương – cổ: Nhiễm trùng có thể lan theo dây thần kinh, gây đau vùng lân cận.
- Sưng hạch góc hàm: Hạch nổi và đau nhẹ khi ấn là phản ứng của cơ thể trước tình trạng nhiễm trùng.
Khi nào áp xe răng khôn cần đi khám ngay?
Áp xe răng khôn có thể tiến triển nhanh và gây biến chứng nghiêm trọng nếu không xử lý kịp thời. Bạn cần đến nha khoa hoặc cơ sở y tế ngay khi xuất hiện các dấu hiệu sau:
- Sưng lớn vùng má, lợi hoặc lan xuống cổ, cứng hàm: Cho thấy nhiễm trùng đã lan vào mô sâu, không còn ở mức độ nhẹ.
- Khó thở, sưng cổ: Có nguy cơ chèn ép đường thở, đây là tình trạng cấp cứu cần can thiệp ngay.
- Sốt cao, rét run, mệt lả: Dấu hiệu nhiễm trùng nặng, có nguy cơ lan vào máu (nhiễm trùng huyết).
- Đau lan lên mắt, gò má hoặc vùng xoang: Cảnh báo áp xe liên quan đến xoang hàm trên – khu vực nhạy cảm, dễ biến chứng.
Không tự chích mủ hay dùng thuốc giảm đau kéo dài tại nhà. Việc thăm khám sớm giúp kiểm soát ổ nhiễm trùng, tránh biến chứng nguy hiểm và bảo toàn sức khỏe răng miệng.
Cách điều trị áp xe răng khôn
Áp xe răng khôn là tình trạng nhiễm trùng nặng, không thể tự khỏi và cần được điều trị đúng y khoa để tránh lan rộng sang hàm, xoang hoặc toàn thân. Việc điều trị thường được thực hiện theo từng bước, tùy mức độ viêm nhiễm.
Dẫn lưu mủ – loại bỏ ổ nhiễm trùng
- Đây là bước quan trọng đầu tiên nhằm giảm đau nhanh và ngăn vi khuẩn lan rộng.
- Bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ, rạch dẫn lưu mủ và làm sạch mô viêm quanh răng khôn. Việc này giúp giảm áp lực ổ mủ, xẹp sưng và hạn chế biến chứng lan sang má, hàm hoặc xoang.
>>> Xem thêm: Nhổ răng khôn gây mê là gì? Khác gì với gây tê?
Vệ sinh – sát khuẩn vùng răng khôn
- Sau dẫn lưu, vùng răng khôn được nạo sạch mô viêm và rửa bằng dung dịch sát khuẩn chuyên dụng.
- Bước này giúp loại bỏ vi khuẩn còn sót lại, tạo điều kiện cho mô lành nhanh và giảm nguy cơ tái phát áp xe.
Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ
Trong quá trình điều trị, nhiều người thắc mắc áp xe răng khôn uống thuốc gì hoặc thuốc nào có thể giúp giảm sưng, giảm đau nhanh chóng. Thực tế, bác sĩ sẽ kê đơn dựa trên mức độ nhiễm trùng để chữa áp xe răng khôn hiệu quả và tránh biến chứng.
- Kháng sinh để kiểm soát nhiễm trùng như Amoxicillin, Clindamycin,…
- Thuốc giảm đau – kháng viêm, giảm triệu chứng khó chịu như Ibuprofen, Paracetamol,…
- Thuốc súc miệng kháng khuẩn giúp làm sạch khoang miệng hằng ngày.
Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý mua kháng sinh khi chưa có chỉ định, vì có thể gây kháng thuốc và làm tình trạng áp xe nặng hơn.
Nhổ răng khôn sau khi hết nhiễm trùng
Với những trường hợp nhổ răng khôn bị áp xe, bác sĩ sẽ không nhổ ngay khi đang sưng mủ vì dễ gây lây lan vi khuẩn. Nhổ răng chỉ được thực hiện khi:
- Ổ mủ đã giảm và mô đã ổn định
- Sưng giảm rõ rệt và mô mềm đã lành phần nào.
Nhổ răng khôn bị áp xe giúp loại bỏ hoàn toàn nguồn gây nhiễm trùng và ngăn áp xe tái phát.
Điều trị tủy răng khôn (nếu còn giữ được)
- Nếu áp xe xuất phát từ nhiễm trùng tủy và răng còn khả năng bảo tồn, bác sĩ có thể chỉ định điều trị tủy.
- Tuy nhiên, đa số răng khôn mọc lệch hoặc mọc ngầm vẫn được khuyến nghị nhổ bỏ để đảm bảo an toàn lâu dài.
Áp xe răng khôn không thể tự khỏi và không nên xử lý tại nhà vì ổ mủ có thể lan nhanh sang mô sâu, xương hàm hoặc xoang. Tại Nha khoa Shark, điều trị áp xe răng khôn được thực hiện theo quy trình chuẩn y khoa, đảm bảo kiểm soát nhiễm trùng triệt để và an toàn.
Chẩn đoán bằng CT Conebeam 3D: Xác định chính xác vị trí ổ áp xe, hướng mọc răng khôn, chân răng và cấu trúc xương quanh răng, giúp đánh giá mức độ lan rộng và lên phác đồ điều trị phù hợp.
Dẫn lưu mủ – làm sạch ổ viêm: Tiến hành dẫn lưu mủ, loại bỏ mô viêm, sát khuẩn kỹ trong môi trường vô trùng, giúp giảm đau nhanh, hạn chế vi khuẩn lan rộng và rút ngắn thời gian hồi phục.
Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ: Kết hợp kháng sinh, thuốc giảm đau – kháng viêm và dung dịch súc miệng kháng khuẩn để kiểm soát nhiễm trùng hiệu quả.
Tiểu phẫu nhổ răng khôn an toàn: Sau khi ổ viêm ổn định, răng khôn được chỉ định nhổ để loại bỏ nguồn gây áp xe, áp dụng kỹ thuật nhẹ nhàng, gây tê hiện đại, hạn chế đau và sưng sau thủ thuật.
Theo dõi – tái khám miễn phí: Khách hàng được theo dõi sát và tái khám định kỳ nhằm đảm bảo vùng răng khôn lành thương tốt và giảm nguy cơ áp xe tái phát.
Câu hỏi thường gặp về áp xe răng khôn
Để hiểu rõ về áp xe răng khôn, dưới đây là những câu hỏi thường gặp mà bạn có thể tham khảo để có thêm kiến thức về tình trạng này.
Áp xe răng khôn có tự khỏi không?
Không. Áp xe răng khôn là tình trạng nhiễm trùng có mủ và không thể tự lành. Nếu không điều trị, ổ mủ có thể lan sang xương hàm, má, cổ hoặc gây nhiễm trùng huyết. Vì vậy, cần thăm khám nha khoa sớm để dẫn lưu mủ và kiểm soát nhiễm trùng kịp thời.
Có nên nhổ răng khôn khi đang bị áp xe?
Không nhổ ngay khi đang sưng mủ. Bác sĩ sẽ ưu tiên điều trị viêm và dẫn lưu mủ trước để ổn định mô quanh răng. Sau khi nhiễm trùng được kiểm soát, răng khôn mới được chỉ định nhổ nhằm loại bỏ triệt để nguồn gây áp xe và ngăn tái phát.
Sưng má do áp xe răng khôn bao lâu thì hết?
Thông thường, sưng má sẽ giảm sau 2–3 ngày kể từ khi được dẫn lưu mủ và dùng thuốc đúng chỉ định. Để hết hoàn toàn có thể mất 5–7 ngày, tùy mức độ nhiễm trùng và cơ địa. Nếu sưng không giảm, đau tăng hoặc lan rộng, cần quay lại nha khoa ngay.
Tóm lại, áp xe răng khôn là tình trạng không thể xem nhẹ vì có thể tiến triển nhanh và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Việc thăm khám sớm giúp bác sĩ xác định đúng nguyên nhân, dẫn lưu mủ kịp thời và ngăn nhiễm trùng lan rộng. Kiến thức răng khôn hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về áp xe răng khôn từ đó bảo vệ răng miệng luôn chắc khỏe.
