Khí cụ niềng răng là gì? Top 14 dụng cụ niềng bạn nên biết

Khí cụ niềng răng là những dụng cụ được các bác sĩ sử dụng trong quá trình chỉnh nha, là sự hỗ trợ cần thiết, được chia thành nhiều loại và ứng dụng trong nhiều trường hợp. Hãy cùng chuyên mục Kiến thức niềng răng tìm hiểu ngay bìa viết sau đây nhé!

Khí cụ niềng răng là gì?

Khí cụ niềng răng là những công cụ có tác dụng hỗ trợ cho quá trình niềng răng, giúp điều chỉnh răng sai lệch và cải thiện tính thẩm mỹ. Các khí cụ này giúp người sử dụng cải thiện các khuyết điểm hiện có, mang đến hàm răng đều và khỏe.

Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ răng sai lệch của răng cũng như xương hàm, loại khí cụ niềng răng thích hợp sẽ được bác sĩ sử dụng. Một số khí cụ có tác dụng cố định chắc chắn và tạo lực kéo ổn định, một số khác có khả năng tháo lắp, giúp cuộc sống thường ngày thuận tiện hơn.

Tổng hợp các loại khí cụ niềng răng phổ biến nhất

Tùy thuộc vào tình trạng răng miệng và sức khỏe xương hàm, loại khí cụ chỉnh nha tương ứng sẽ được sử dụng chuẩn theo phác đồ điều trị. Hiện nay, khí cụ niềng răng được chia thành 2 nhóm chính: Khí cụ dành riêng cho kỹ thuật chỉnh nha có sử dụng mắc cài và khí cụ dành riêng cho hệ thống chỉnh nha bằng khay trong.

Khí cụ niềng răng dành riêng cho kỹ thuật chỉnh nha có mắc cài

Niềng răng sử dụng mắc cài chính là phương pháp truyền thống, mang đến hiệu quả được nhiều người tin tưởng. Để thực hiện kỹ thuật này, các bác sĩ sẽ cần sử dụng các khí cụ như: Dây cung, mắc cài, hook, band, thun liên hàm,…

• Dây cung

Trong kỹ thuật niềng răng mắc cài, dây cung là khí cụ chỉnh nha không thể thiếu. Với thiết kế dài và mảnh, dây cung sẽ được gắn cố định với mắc cài trên thân răng.

Trong nha khoa, các loại dây cung được sử dụng phổ biến bao gồm: Titan – Beta, Cobalt – Chromium, Niken – Titan,… Dây cung sẽ giúp tạo lực siết và dịch chuyển răng sai lệch, nhờ đó cải thiện tình trạng sai lệch khớp cắn. Lực siết của dây cung sẽ được điều chỉnh trong suốt quá trình niềng răng để phù hợp theo từng giai đoạn.

• Mắc cài

Mắc cài là khí cụ niềng răng sẽ được gắn cố định lên trên thân răng, giúp răng dịch chuyển đúng theo phác đồ điều trị. Mắc cài có thể được chế tác từ kim loại hoặc sứ để phục vụ cho nhu cầu sử dụng của nhiều đối tượng khách hàng.

Mắc cài sử dụng trong quy trình chỉnh nha thường được chia thành 2 loại:

• Mắc cài thường: Loại mắc cài này cần đến sự hỗ trợ của thun buộc để để cố định dây cung, vì vậy người niềng răng cần đầu tư nhiều thời gian đến nha khoa thăm khám định kỳ. Sau khoảng thời gian nhất định, độ đàn hồi của thun buộc sẽ giảm đi, làm ảnh hưởng đến khả năng cố định dây cung.
• Mắc cài tự buộc: Là loại mắc cài được cải tiến hơn so với trước đó, hệ thống nắp trượt tự động sẽ thay thế cho thun buộc, giúp cố định dây cung. Nhờ vậy, lực siết được tạo ra luôn có thể duy trì trong mức ổn định, gia tăng hiệu quả chỉnh nha.

• Hook

Hook là khí cụ chỉnh nha được sử dụng để gắn thun buộc, có dạng móc và thường được cố định ở vị trí răng nanh hoặc răng cối nhỏ, răng cối lớn. Hook được chia thành nhiều dạng khác nhau để phục vụ trong nhiều trường hợp chỉnh nha như: Hook cong, hook thẳng, hook chặn đuôi, hook 1 móc hoặc 3 móc,… Hook được sử dụng bằng cách kết hợp với các khí cụ khác để liên kết 2 hàm răng.

• Band

Band niềng răng còn được gọi là khâu chỉnh nha, là khí cụ niềng răng có hình dáng một vòng kim loại nhỏ, được cố định vào răng hàm số 6 và 7 để tạo nên điểm tựa cho toàn bộ hệ thống mắc cài. Khí cụ này được sử dụng xuyên suốt quy trình chỉnh nha, bao gồm:

• Móc phía ngoài để cố định thun và lò xo.
• Ống ở má để luồn dây cung.
• Ống ở lưỡi để cố định khí cụ.

Sử dụng band niềng giúp rút ngắn đáng kể thời gian chỉnh nha. Tuy nhiên, loại khí cụ này chỉ được sử dụng trong trường hợp cần đến khí cụ nong hàm.

• Minivis

Minivis hay còn gọi là vít niềng răng là khí cụ chỉnh nha được thiết kế với hình dạng xoắn ốc, có kích thước tương đối nhỏ: Chiều dài từ 6-12mm, đường kính 1,4-2mm. Chức năng chủ yếu của khí cụ này chính là giữ chắc kết nối với mắc cài, tăng hiệu quả dịch chuyển răng.

Các nghiên cứu cho biết, sử dụng minivis sẽ giúp rút ngắn thời gian chỉnh nha lên đến 3-9 tháng. Khí cụ niềng răng này được sử dụng trong những trường hợp như: Răng hô, răng hàm cứng, cần nhổ răng số 4 và 5 tạo khoảng trống trên cung hàm,…

• Thun liên hàm

Trong trường hợp răng bị lệch về phía trên, bác sĩ sẽ sử dụng thun liên hàm để điều chỉnh. Thun liên hàm có độ đàn hồi cao, được chế tạo từ chất cao su an toàn và lành tính đối với sức khỏe răng miệng.

Khi sử dụng, một đầu của thun liên hàm sẽ được cố định ở mắc cài hàm trên, đầu còn lại được cố định ở mắc cài hàm dưới, điều này giúp tạo lực siết vừa phải trên cung hàm, dịch chuyển răng đến vị trí thẩm mỹ theo phác đồ điều trị.

• Lò xo

Đối với phương pháp niềng răng mắc cài, lò xo cũng là một trong những khí cụ chỉnh nha chuyên dụng. Lò xo được chế tác từ chất thép không gỉ, an toàn với thiết kế nhiều vòng tròn nối tiếp. Khí cụ này được chia thành 3 loại chính:

• Lò xo duy trì giúp tạo khoảng trống giữa các răng trên cung hàm.
• Lò xo kéo giúp đóng lại các khoảng trống do răng thưa, hoặc do nhổ răng.
• Lò xo đẩy giúp tạo thêm khoảng trống cần thiết.

Lò xo sẽ được cố định phía sau răng số 3 và kết nối với dây cung. Loại khí cụ này cần có tính đàn hồi tốt để không làm cản trở quá trình dịch chuyển của răng hàm.

• Thun chuỗi

Thun chuỗi được liên kết với hệ thống mắc cài và có chức năng đóng lại các khoảng trống trên răng trong quá trình niềng. Khí cụ này được chế tác từ chất liệu thân thiện với cơ thể, đồng thời có tính đàn hồi hoàn hảo được người sử dụng đánh giá cao.

• Thiết bị nong hàm

Thiết bị nong hàm là khí cụ niềng răng được các bác sĩ sử dụng để tăng diện tích vòm miệng, đồng thời có thể giúp tạo khoảng trống, tạo sự thuận tiện cho quá trình dịch chuyển của răng.

Thiết bị nong hàm thường được các bác sĩ sử dụng trong những trường hợp sau: Hàm hẹp, hàm bị lệch, hàm bị méo,… Sử dụng khí cụ nong hàm trước khi niềng răng sẽ giúp rút ngắn thời gian thực hiện từ 1-6 tháng.

• Dây thun tách kẽ

Thun tách kẽ là những thanh kim loại chữ L hoặc những miếng cao su hình chữ O được gắn trực tiếp vào kẽ các răng số 5, số 6 và số 7 với chức năng nới rộng khoảng cách giữa các răng, tạo thuận tiện để gắn band niềng.

• Kìm chỉnh nha

Trong quy trình niềng răng mắc cài, kìm chỉnh nha là khí cụ niềng răng không thể thiếu. Khí cụ này được chế tác từ chất thép không gỉ, an toàn và lành tính, được thiết kế với nhiều hình dáng và ứng dụng cho nhiều mục đích khác nhau: Kìm bẻ đuôi Niti, kìm bấm hook TC, kìm tháo mắc cài, kìm Weingart, kìm chỉnh nha cạo vật liệu dư.

Khí cụ chỉnh nha dành riêng cho hệ thống niềng răng bằng khay trong

Bên cạnh kỹ thuật niềng răng mắc cài, niềng răng trong suốt cũng là phương pháp được nhiều người đánh giá cao nhờ vào tính thẩm mỹ vượt trội. Các khí cụ được sử dụng trong phương pháp này cũng được giản lược đi khá nhiều. Theo đó, niềng răng trong suốt chỉ sử dụng khay trong suốt và Attachment.

• Khay trong suốt

Khay trong suốt có bề mặt nhẵn và được thiết kế tương thích với khuôn răng của mỗi người, đây là khí cụ niềng răng chính trong phương pháp niềng răng trong suốt, có tác dụng nắn chỉnh các răng mọc lệch.

Khay trong suốt được chế tác từ chất liệu cao cấp, hoàn toàn lành tính và an toàn, không làm tổn hại các mô mềm trong khoang miệng. Người sử dụng có thể dễ dàng tháo lắp khay niềng khi cần thiết, thuận tiện ăn uống và vệ sinh.

• Attachment

Attachment được chế tác từ Composite, có tác dụng hỗ trợ tạo lực cho khay trong, giúp răng dịch chuyển đúng theo phác đồ điều trị. Attachment có nhiều hình dáng khác nhau và được ứng dụng trong những trường hợp nhất định: Răng lệch ra ngoài hoặc xoay vào trong quá nhiều.

Các khí cụ niềng răng chung

Bên cạnh các khí cụ chỉnh nha đặc trưng cho từng phương pháp niềng răng, hàm duy trì chính là khí cụ chung, có thể sử dụng ở cả 2 phương pháp. Sau khi quy trình niềng răng hoàn tất, bạn cần đeo hàm duy trì tối thiểu trong khoảng 6-12 tháng để răng ổn định tại vị trí chuẩn chỉnh, không xô lệch.

Hàm duy trì được chia làm 3 loại chủ yếu dựa theo chất liệu chế tác và cấu tạo: Hàm duy trì nhựa trong suốt, kim loại và hàm cố định. Theo đó, hàm duy trì trong suốt và cố định được người sử dụng đánh giá cao về tính thẩm mỹ.

Các sự thật thú vị về khí cụ niềng răng

Bên cạnh các loại khí cụ chỉnh nha phổ biến, một số sự thật liên quan đến những khí cụ này cũng là chủ đề được nhiều người quan tâm. Theo đó, các bác sĩ nha khoa đã bật mí một số vấn đề như sau:

• Khí cụ chỉnh nha không được bán lẻ trên thị trường, chỉ được bác sĩ sử dụng trong quá trình chỉnh nha.
• Thun buộc có màu sắc rất đa dạng, mang lại sự lựa chọn phong phú cho người sử dụng.
• Bạn không cần sử dụng hết các khí cụ chỉnh nha hiện có. Tùy thuộc vào tình hình răng miệng thực tế, bạn sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng loại khí cụ thích hợp.
• Các khí cụ như thun buộc, dây cung, mắc cài,… dễ bị bung tuột trong quá trình sử dụng nếu người niềng răng dùng lực quá mạnh khi ăn nhai.

Vừa rồi là những thông tin cơ bản về các loại khí cụ niềng răng phổ biến trên thị trường hiện nay. Mỗi khí cụ khác nhau sẽ được áp dụng trong những trường hợp nhất định, tương ứng theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy liên hệ với chúng tôi ngay để được tư vấn sớm nhất.