Trẻ mọc răng là một quá trình tự nhiên và quan trọng trong giai đoạn trẻ phát triển. Tuy nhiên, một số trẻ có thể gặp tình trạng răng mọc chậm hơn so với bình thường. Việc này làm nhiều bậc phụ huynh hoang mang và lo lắng. Mọi thông tin về vấn đề trẻ chậm mọc răng sẽ được Nha khoa nhi giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây để các bố mẹ hiểu rõ hơn!
Thế nào được gọi là trẻ chậm mọc răng?
Trẻ chậm mọc răng có thể được hiểu là tình trạng trẻ qua 12 – 13 tháng tuổi những vẫn chưa mọc chiếc răng sữa nào. Thông thường, trẻ bắt đầu mọc răng từ tháng thứ 6 và kết thúc giai đoạn mọc răng ở độ tuổi 2.5 với 20 chiếc răng sữa trên cung hàm. Tuy nhiên, tốc độ mọc răng của mỗi trẻ sẽ khác nhau. Do đó, không phải tất cả những trường hợp răng mọc chậm đều bất thường và nguy hiểm.
Bố mẹ cần tìm hiểu và theo dõi quy trình, thứ tự mọc răng của trẻ:
- 6 – 7 tháng: Mọc răng cửa giữa (2 răng hàm trên, 2 răng hàm dưới).
- 11 – 15 tháng: Mọc răng cửa bên, tổng cộng 8 răng cửa.
- 19 tháng: Mọc 4 răng hàm nhỏ.
- 23 tháng: Mọc 4 răng nanh.
- 27 tháng: Mọc 4 răng số 5 (răng hàm nhỏ cuối cùng).
- Răng vĩnh viễn bắt đầu mọc từ 6 – 12 tuổi, còn răng khôn thường mọc từ 17 – 25 tuổi.
Một số dấu hiệu trẻ mọc răng chậm bố mẹ cần lưu ý:
- Qua 12 tháng tuổi mà vẫn chưa có dấu hiệu mọc chiếc răng sữa nào.
- Một số biểu hiện: chảy nước dãi nhiều, quấy khóc hay đưa tay vào miệng nhai cắn nhưng vẫn chưa mọc răng.
Khi gặp phải tình trạng bé chậm mọc răng, đặc biệt là khi trẻ 1 tuổi chưa mọc răng, bố mẹ nên đưa bé tới nha khoa thăm khám để có hướng điều trị phù hợp nhất.
Nguyên nhân khiến trẻ chậm mọc răng
Tình trạng trẻ chậm mọc răng có thể xuất phát từ nhiều yếu tố liên quan đến cơ địa, dinh dưỡng hoặc bệnh lý. Việc nhận biết đúng nguyên nhân giúp bố mẹ có hướng chăm sóc phù hợp và kịp thời cho bé. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
Nguyên nhân khách quan
- Yếu tố di truyền: Trẻ có bố mẹ hoặc người thân từng mọc răng muộn thường sở hữu tiến trình mọc răng tương tự do ảnh hưởng đặc điểm bẩm sinh.
- Trẻ sinh non hoặc nhẹ cân: Cơ thể trẻ sinh thiếu tháng chưa tích lũy đủ dưỡng chất để phát triển mầm răng và xương hàm, khiến thời điểm mọc răng bị trễ hơn chuẩn.
- Nhiễm khuẩn khoang miệng: Vi khuẩn, nấm hoặc tổn thương mô nướu, viêm lợi làm quá trình răng trồi lên bị cản trở, khiến răng nhú chậm.
- Rối loạn nội tiết hoặc bệnh lý bẩm sinh: Các vấn đề như suy tuyến giáp, rối loạn tuyến yên, hội chứng Down… có thể ảnh hưởng đến toàn bộ tốc độ tăng trưởng, bao gồm cả tiến trình mọc răng.
Nguyên nhân chủ quan
- Chế độ dinh dưỡng thiếu cân đối: Bé không được bổ sung đủ năng lượng và vi chất cần thiết khiến cơ thể ưu tiên phát triển các cơ quan quan trọng trước, làm răng mọc muộn.
- Thiếu canxi: Là khoáng chất chính cấu tạo mầm răng. Thiếu canxi kéo dài khiến răng phát triển chậm và mọc không đúng thời điểm.
- Thiếu vitamin D: Vitamin D giúp hấp thu canxi. Khi thiếu, quá trình khoáng hóa xương và răng bị giảm hiệu quả đáng kể.
- Thiếu vitamin K2 (MK7): MK7 đóng vai trò vận chuyển canxi từ máu vào răng và xương. Khi thiếu, hiệu suất hấp thụ canxi giảm mạnh khiến răng chậm nhú.
- Thừa photpho: Nồng độ photpho cao (thường gặp ở chế độ ăn mất cân đối hoặc sữa công thức không phù hợp) làm giảm khả năng hấp thu canxi, khiến mầm răng phát triển chậm.
- Suy dinh dưỡng: Trẻ thể chất yếu, cân nặng thấp hoặc hấp thu kém thường chậm đạt các mốc phát triển như mọc răng, biết đứng, biết đi.
Khi xác định được chính xác nguyên nhân trẻ chậm mọc răng, bạn sẽ có hướng chăm sóc bé tốt hơn để quá trình mọc răng phát triển ổn định.
Trẻ chậm mọc răng có sao không?
Trẻ chậm mọc răng không phải lúc nào cũng nguy hiểm. Nhiều trường hợp chỉ đơn giản là đặc điểm cơ địa hoặc di truyền và răng vẫn mọc bình thường về sau. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc đi kèm dấu hiệu bất thường, bố mẹ không được chủ quan, cần đưa bé tới nha khoa uy tín hoặc cơ sở y tế gần nhất để được phát hiện và xử lý kịp thời một số ảnh hưởng:
- Răng vĩnh viễn không phát triển tốt nên khi mọc lên không được đều đẹp.
- Răng vĩnh viễn có khả năng cao mọc trước răng sữa, ảnh hưởng nghiêm trọng tới khớp cắn và sức khỏe răng miệng của bé.
- Bé dễ gặp phải các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm nướu với nhiều chiếc răng cùng lúc trên cung hàm.
Ngoài ra, bé mọc răng quấy khóc ban đêm cũng có thể gây ra ảnh hưởng: việc ăn nhai không được thuận lợi, khiến trẻ nói chậm và phát triển không được toàn diện.
Cách khắc phục trẻ chậm mọc răng
Nếu trẻ chậm mọc răng, ngoài việc thăm khám nha khoa để xác định nguyên nhân, bố mẹ cần kết hợp chăm sóc tại nhà và cải thiện chế độ ăn uống hàng ngày để hỗ trợ quá trình mọc răng diễn ra thuận lợi hơn.
Bổ sung dinh dưỡng cần thiết
Đây là yếu tố quan trọng nhất giúp răng bé mọc đúng thời điểm và khỏe mạnh. Ba mẹ nên ưu tiên 4 nhóm dưỡng chất sau:
- Canxi: Là khoáng chất chủ yếu cấu tạo nên răng và xương; trẻ dưới 6 tháng sẽ nhận canxi qua sữa mẹ nên mẹ cần tăng cường thực phẩm giàu canxi (tôm, cua, phô mai…), còn trẻ trên 6 tháng có thể bổ sung trực tiếp qua sữa chua, phô mai, lòng đỏ trứng…
- Vitamin D: Giúp cơ thể hấp thụ canxi; có nhiều trong cá hồi, cá trích, gan động vật và bổ sung tự nhiên bằng cách tắm nắng trước 9h sáng 10–15 phút mỗi ngày.
- Vitamin K2: Hỗ trợ đưa canxi vào đúng vị trí trong xương và răng; có trong phô mai, thịt bò, cải xoăn…
- Rau xanh và trái cây: Cung cấp vitamin, chất xơ và khoáng chất hỗ trợ quá trình mọc răng và phát triển toàn diện.
Vệ sinh răng miệng cho bé
Dùng gạc ẩm hoặc bàn chải silicon để vệ sinh nướu, lưỡi và khoang miệng của bé hằng ngày.
Giữ môi trường miệng sạch sẽ giúp nướu khỏe, hỗ trợ răng trồi lên dễ dàng hơn.
Tập cho bé thói quen sinh hoạt lành mạnh
Tắm nắng 15 – 30 phút trong khung giờ an toàn (trước 9h sáng) giúp bé tổng hợp vitamin D tự nhiên.
Cho bé ngủ đủ giấc, ăn đúng bữa, hạn chế đồ ngọt.
Massage nướu nhẹ nhàng bằng ngón tay sạch hoặc dụng cụ chuyên dụng để kích thích mọc răng và giảm khó chịu.
Thăm khám nha khoa định kỳ
Ba mẹ nên đưa bé đi kiểm tra sức khỏe răng miệng định kỳ 3–6 tháng/lần.
Nếu có dấu hiệu mọc răng chậm, bác sĩ sẽ đánh giá nguyên nhân (thiếu chất, di truyền, bệnh lý xương – răng…) và tư vấn phương pháp xử lý phù hợp.
>>> Xem thêm: Bé 9 tháng chưa mọc răng có sao không?
Trẻ 1 tuổi chưa mọc răng có cần đi khám không?
Nếu trẻ 1 tuổi chưa mọc răng, bạn nên đưa bé đi khám nha khoa hoặc nhi khoa để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.
Trước khi đi khám, bạn có thể tự quan sát và chuẩn bị các thông tin sau để hỗ trợ bác sĩ:
- Yếu tố di truyền: Hỏi xem người thân trong gia đình có ai từng mọc răng chậm không.
- Về sinh hoạt, sức khoẻ: Theo dõi chế độ ăn uống, cân nặng và giấc ngủ của bé để xem liệu bé có đang phát triển chậm hay không.
Lưu ý, quan niệm dân gian cho rằng trẻ mọc răng muộn là thông minh là sai lầm và không có cơ sở khoa học. Nếu bé mọc răng chậm và có các biểu hiện bất thường như quấy khóc nhiều, thở khò khè, hoặc táo bón…, hãy đưa bé đi khám ngay lập tức để được chữa trị kịp thời.
Trẻ chậm mọc răng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố di truyền, thiếu hụt dinh dưỡng hoặc các bệnh lý tiềm ẩn. Qua bài viết Nha Khoa Nhi chia sẻ, bố mẹ nên theo dõi quá trình mọc răng của trẻ và đưa trẻ thăm khám định kỳ tại các cơ sở nha khoa uy tín như nha khoa Shark để xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra hướng xử lý phù hợp cho từng trường hợp trẻ mọc răng chậm.
