Quá trình thay răng sữa sang răng vĩnh viễn sẽ bắt đầu khi trẻ đủ 5-6 tuổi. Tuy nhiên, không phải tất cả các răng đều rụng đi để mọc răng vĩnh viễn, vì có những chiếc răng sữa sẽ không thay. Vậy, những răng sữa nào không thay trên cung hàm của trẻ? Hãy theo dõi bài viết sau đây để cùng Nha khoa nhi tìm câu trả lời.
Những răng sữa nào không thay?
Có trường hợp đặc biệt là các răng cối lớn vĩnh viễn thứ nhất và thứ hai (thường gọi là răng số 6 và số 7).
Khác với quy luật quy luật tự nhiên: 20 chiếc răng sữa sẽ lung lay và rụng đi, tạo không gian cho răng vĩnh viễn mọc lên thay thế. Răng số 6 và số 7 mọc lên ở vị trí trong cùng của hàm, ngay phía sau các răng sữa cuối cùng và không thay thế cho bất kỳ chiếc răng nào trước đó. Đây là những chiếc răng đóng vai trò chủ lực trong việc nghiền nát thức ăn và quan trọng nhất là chúng chỉ mọc duy nhất một lần trong đời.
Chính vì tính chất mọc độc lập và không qua quá trình thay răng, chúng thường bị phụ huynh nhầm lẫn là răng sữa và lơ là chăm sóc. Do đó, bố mẹ cần đặc biệt chú ý nhận biết ngay từ khi chúng mới nhú, nhất là trong các trường hợp trẻ mới mọc răng đã bị đen hoặc sâu, để tránh những tổn thương vĩnh viễn không thể phục hồi về sau và bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài cho trẻ.
Nguyên nhân không thay răng sữa
Cơ chế thay răng sữa của trẻ sẽ bắt đầu khi trẻ đủ 6-7 tuổi và hoàn tất khi trẻ đủ 12 tuổi. Trong khoảng thời gian này, ngoài nhóm răng hàm lớn, tất cả những răng sữa khác đều sẽ rụng đi và thay thế bằng răng vĩnh viễn.
Tuy nhiên răng nào không thay ở trẻ? Có 1 số trường hợp trẻ không thay răng mới dù đã quá tuổi thay răng, phụ huynh cần quan tâm và xác định nguyên nhân như:
Không có mầm răng vĩnh viễn
Mầm răng vĩnh viễn chính là tiền đề cho sự phát triển của răng vĩnh viễn. Nếu không có mầm răng vĩnh viễn, sẽ không có răng vĩnh viễn mọc lên. Đây cũng là một trong những yếu tố để giải thích những răng sữa nào không thay.
Mầm răng vĩnh viễn tồn tại trong xương hàm và bắt đầu nhú lên ở giai đoạn 6-7 tuổi. Mầm răng phát triển chạm vào chân răng sữa, làm chân răng sữa tiêu biến, rụng răng sữa để nhường không gian mọc lên cho răng vĩnh viễn.
Nếu không có mầm răng vĩnh viễn, răng sữa sẽ không rụng. Hoặc răng sữa rụng đi và không có răng thay thế, làm cho một hoặc nhiều vị trí trên cung hàm bị khuyết thiếu vĩnh viễn – tình trạng này đôi khi bị nhầm lẫn với hiện tượng răng sinh đôi, nhưng thực chất đây là hậu quả của việc thiếu mầm răng bẩm sinh.
Mầm răng vĩnh viễn mọc lệch
Trường hợp không thay răng sữa cũng có thể là do mầm răng vĩnh viễn mọc lệch. Có nghĩa là, thay vì mọc thẳng, mọc đúng vị trí, răng vĩnh viễn sẽ mọc nghiêng hoặc mọc lệch sang hướng khác. Vì mầm răng vĩnh viễn mọc lệch nên mới không thể đẩy chân răng sữa ra ngoài.
>>> Xem thêm: Răng sữa có chân không?
Quá trình thay răng sữa của trẻ
Quá trình thay răng sữa của trẻ là một giai đoạn tự nhiên và quan trọng, đánh dấu sự chuyển đổi từ bộ răng sữa 20 chiếc sang bộ răng vĩnh viễn với 28-32 chiếc. Thông thường, quá trình này bắt đầu khi trẻ khoảng 6 tuổi và kéo dài đến khoảng 12-13 tuổi.
Thứ tự thay răng sữa ở trẻ em thường tương tự như thứ tự mọc răng sữa trước đó, nhưng tốc độ sẽ chậm hơn. Các răng thường rụng và được thay thế đầu tiên là:
- Răng cửa giữa: Bắt đầu từ 6-7 tuổi, thường là răng cửa giữa hàm dưới trước, sau đó đến răng cửa giữa hàm trên.
- Răng cửa bên: Tiếp theo vào khoảng 7-8 tuổi.
- Răng hàm sữa thứ nhất và răng nanh: Thường rụng vào khoảng 9-11 tuổi.
- Răng hàm sữa thứ hai: Rụng cuối cùng trong nhóm răng sữa, khoảng 10-12 tuổi.
Nếu trẻ mọc răng không đúng thứ tự so với các mốc thời gian này thì cha mẹ cũng không cần phải quá lo lắng vì đây là tình trạng hoàn toàn bình thường, bạn nên đọc tiếp bài viết từ Nha khoa Shark để có thêm thông tin chi tiết hơn.
Răng sữa không thay tồn tại đến khi nào?
Như vậy, thắc mắc những răng sữa nào không thay đã có lời giải đáp. Vấn đề tiếp theo được đặt ra chính là: Những chiếc răng sữa không thay có thể tồn tại đến khi nào? Thực tế, răng số 6 và răng số 7 đã là răng trưởng thành, nên sẽ tồn tại lâu dài, thậm chí là vĩnh viễn nếu được chăm sóc đúng cách.
Răng sữa rụng nhưng không có răng trưởng thành thay thế, đặc biệt là ở những trường hợp trẻ 8 tuổi chưa thay răng sữa, sẽ gây ra hiện tượng mất răng, tạo ra một lỗ khuyết thiếu trên cung hàm. Tình trạng này làm cho khả năng ăn nhai và thẩm mỹ của hàm răng bị suy giảm. Quan trọng hơn cả, mất răng lâu năm sẽ dẫn đến nguy cơ tiêu xương hàm.
Cách chăm sóc trẻ ở độ tuổi thay răng hàm
Tìm hiểu vấn đề những răng sữa nào không thay và những răng nào sẽ thấy giúp cho bạn thấy được tầm quan trọng của hệ thống răng miệng đối với sức khỏe của con người.
Chính vì vậy, việc chăm sóc răng miệng cho trẻ, đặc biệt ở thời điểm thay răng là việc làm rất quan trọng. Chăm sóc, vệ sinh răng miệng tốt chính là tiền đề cho sự phát triển khỏe mạnh của trẻ về sau.
- Hướng dẫn trẻ đánh răng đúng kỹ thuật: Hãy tập cho trẻ thói quen chải răng ít nhất 2 lần/ngày, đặc biệt là sau khi ăn. Quan trọng nhất là kỹ thuật chải: cần chải theo chiều dọc hoặc chuyển động xoay tròn. Tuyệt đối nhắc nhở trẻ không chải răng theo chiều ngang để tránh làm mòn cổ chân răng và tổn thương men răng.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống khoa học: Trong giai đoạn này, bố mẹ cần hạn chế tối đa các thực phẩm chứa nhiều đường (bánh, kẹo, nước ngọt) để giảm nguy cơ sâu răng. Ngược lại, khi trẻ cảm thấy khó chịu hoặc đau do mọc răng, hãy ưu tiên các loại thức ăn mềm, dễ nhai, dễ nuốt để làm dịu cơn đau và giúp trẻ ăn uống ngon miệng hơn.
- Kiểm soát và loại bỏ các thói quen xấu: Trẻ mọc răng thường hay vô thức hình thành các tật xấu như nghiến răng, cắn đồ vật cứng,… Nếu kéo dài, chúng có thể khiến răng vĩnh viễn mọc lệch, chen chúc hoặc răng thưa. Ngoài ra, cần nhắc nhở trẻ không dùng tay chạm vào nướu hoặc vị trí răng vừa rụng, vì hành động này có thể làm vi khuẩn xâm nhập và khiến thời gian mọc răng vĩnh viễn kéo dài hơn.
- Thăm khám nha khoa định kỳ: Duy trì lịch khám nha khoa 3 – 6 tháng/lần là giải pháp tốt nhất để bác sĩ theo dõi sát sao lộ trình thay răng và giải đáp thắc mắc như “răng hàm của trẻ em có thay không”. Việc phát hiện sớm các bất thường sẽ giúp bác sĩ can thiệp kịp thời, đảm bảo sức khỏe răng miệng và sự phát triển toàn diện cho trẻ.
Nếu bạn thắc mắc bé 5 tuổi thay răng sữa có sớm không hoặc phát hiện bất cứ vấn đề phát sinh nào ở sức khỏe răng miệng của trẻ, hãy đưa trẻ đến nha khoa để thăm khám ngay lập tức. Vì thời gian càng kéo dài càng dễ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng hàm răng của trẻ về sau này.
Với những thông tin vừa chia sẻ, Nha khoa nhi đã giúp bạn giải đáp thắc mắc những răng sữa nào không thay. Hy vọng với những kiến thức nha khoa hữu ích, bạn sẽ có thêm cơ sở để bảo vệ sức khỏe của mình tốt hơn. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ với nha khoa Shark để được giải đáp chi tiết.
