Sâu răng trẻ em là một trong những vấn đề răng miệng thường gặp, chủ yếu xuất phát từ việc trẻ chưa hình thành thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách. Nếu tình trạng này không được phát hiện và xử lý kịp thời, nó có thể gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của răng vĩnh viễn sau này. Hãy cùng Nha Khoa Nhi tìm hiểu về bệnh lý răng miệng này để bảo vệ sức khỏe răng miệng toàn diện cho bé!
Sâu răng là gì? Tình trạng sâu răng ở trẻ em
Sâu răng là bệnh lý răng miệng gây mất mô cứng của răng, hình thành nên các lỗ nhỏ trên răng. Xảy ra do vi khuẩn chuyển hóa các mảng bám có trong thực phẩm ngọt, nhiều đường mà trẻ tiêu thụ, tạo thành các axit làm mòn men răng và tổn thương răng.
Tình trạng sâu răng ở trẻ em xảy ra theo bộ răng như sau:
Sâu răng sữa
Sâu răng sữa ở trẻ là tình trạng thường gặp trong giai đoạn mọc răng sữa. Nguyên nhân chủ yếu là do mảng bám và vi khuẩn tích tụ khi trẻ chưa biết tự vệ sinh răng miệng đúng cách. Răng sữa có men mỏng và yếu hơn răng vĩnh viễn nên rất dễ bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng sữa có thể gây đau nhức, khó nhai nuốt và đặc biệt ảnh hưởng đến quá trình mọc răng vĩnh viễn sau này.

Sâu răng vĩnh viễn
Sâu răng vĩnh viễn thường xuất hiện khi trẻ bước vào giai đoạn thay răng. Trẻ bị sâu răng vĩnh viễn có thể gặp tình trạng men răng suy yếu, lỗ sâu lan rộng, thậm chí ảnh hưởng đến tủy răng, gây đau đớn kéo dài. Việc phát hiện và điều trị sớm là vô cùng quan trọng để bảo tồn răng thật và hạn chế nguy cơ mất răng sớm.
Để nhận biết rõ mức độ sâu răng, phụ huynh có thể xem những hình ảnh sâu răng được Nha khoa Shark tổng hợp.
Nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ
Sâu răng trẻ em xảy ra do tác động của nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, vệ sinh răng miệng kém,… Nhìn chung bao gồm các nguyên nhân như:
- Chế độ ăn uống: Ở trẻ thường có thói quen tiêu thụ thực phẩm nhiều đường như bánh ngọt, kẹo. Điều này tạo môi trường thích hợp cho vi khuẩn phát triển và tấn công, lâu dần hình thành các lỗ sâu răng.
- Thói quen bú bình: Bé có thói quen bú sữa công thức hoặc nước trái cây vào ban đêm nhưng không được vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng, sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn hoạt động mạnh.
- Vệ sinh răng miệng chưa đúng cách: Trẻ em thường có thói quen vệ sinh răng miệng kém do chưa ý thức hoặc chủ động thực hiện. Thói quen này khiến vi khuẩn sót lại trên răng không được làm sạch, dần gây ra sâu răng.
- Di truyền: Một số yếu tố di truyền có thể làm cho răng bé yếu đi, dễ mắc các bệnh lý răng miệng hơn bình thường, kể cả khi chúng vệ sinh răng miệng tốt.

Các dấu hiệu sâu răng trẻ em
Khi sâu răng xảy ra sẽ đi kèm với một số dấu hiệu phổ biến mà phụ huynh cần lưu ý như sau:
- Răng sữa có các đốm trắng hoặc nâu
- Xuất hiện những lỗ sâu trên răng
- Cảm giác đau, ê buốt khi ăn đồ nóng, lạnh hoặc ngọt
- Sưng hoặc viêm nướu
- Hơi thở có mùi hôi
- Trẻ quấy khóc, bỏ ăn do đau đớn khi ăn nhai
Tác hại của sâu răng đối với trẻ em
Sâu răng trẻ em nếu kéo dài mà không được điều trị sẽ gây ra nhiều tác hại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống ăn uống, sinh hoạt hàng ngày của các bé. Cụ thể trong các trường hợp:
Sâu răng nhẹ
Sâu răng nhẹ thường gây ra những tác hại như sau:
- Gây đau đớn, khó chịu: Sâu răng gây đau nhức khi ăn uống, ảnh hưởng đến giấc ngủ và các hoạt động hàng ngày ở trẻ.
- Suy dinh dưỡng: Đau răng gây ra nhiều khó khăn trong ăn uống khiến trẻ bỏ bữa, lâu ngày dẫn đến thiếu chất dinh dưỡng, giảm sức đề kháng của trẻ.
- Trẻ khó phát âm: Tình trạng răng sâu nặng gây mất răng có thể làm cho bé khó phát âm trong giai đoạn đầu đời, ảnh hưởng đến sự tự tin khi giao tiếp.
- Ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá: Khi răng sữa bị sâu, nhất là răng hàm, sẽ làm giảm khả năng nhai và nghiền thức ăn, gây ra gánh nặng cho hệ tiêu hoá.

Sâu răng nặng
Nếu lơ là, chủ quan không điều trị các bệnh lý sâu răng từ mức độ nhẹ, chúng sẽ từ từ chuyển nặng và gây ra những hậu quả bao gồm:
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh khác: Trong trường hợp sâu răng để lâu mà không được điều trị, sẽ có thể lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể, gây ra các vấn đề sức khỏe toàn thân nghiêm trọng.
- Ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn sau này: Sâu răng sữa làm rụng răng sớm, gây ra tình trạng lợi khô, khiến răng vĩnh viễn khó mọc, mọc chèn ép hoặc lệch lạc, ảnh hưởng đến cấu trúc hàm sau này của trẻ.
- Hơi thở có mùi khó chịu: Quá trình ăn nhai khiến mảng bám mắc kẹt lại những lỗ sâu, nếu không được vệ sinh đúng cách sẽ gây ra mùi hôi miệng khó chịu, làm cho trẻ mất tự tin khi giao tiếp.
>>> Xem thêm: Trẻ bị sâu răng hàm có mọc lại không?
Trẻ sâu răng phải làm sao? Cách điều trị sâu răng ở trẻ
Khi phát hiện trẻ bị sâu răng, cha mẹ nên đưa bé đến nha khoa để được thăm khám và xác định mức độ tổn thương. Việc điều trị sớm giúp ngăn ngừa sâu răng lan rộng, giảm đau nhức và tránh ảnh hưởng đến quá trình mọc răng vĩnh viễn. Tùy vào mức độ sâu răng, có thể áp dụng biện pháp hỗ trợ tại nhà hoặc đưa trẻ đến nha khoa để được điều trị chuyên sâu.
Điều trị sâu răng trẻ em tại nhà bằng thuốc
Khi trẻ bị sâu răng, bạn có thể tham khảo sử dụng một số loại thuốc điều trị như sau:
Thuốc Enamel Pro Varnish
Là kem dạng bôi có xuất xứ từ Mỹ, giúp lấp đầy các lỗ li ti trên răng, tái tạo men răng một cách hiệu quả nhờ chứa Amorphous Calcium Phosphate (ACP) và hàm lượng Fluor cao gấp 4 lần sản phẩm thông thường. Đây là loại thuốc được rất nhiều phụ huynh tin tưởng sử dụng điều trị sâu răng trẻ em.

Thuốc Zymauor 0.25mg
Đây là loại thuốc có xuất xứ từ Pháp. Trong thuốc bao gồm các thành phần chính như keo silica khan, vàng oxit sắt, tinh dầu bạc hà, natri clorua, magnesium stearate, sorbitol,… hỗ trợ điều trị sâu răng ở trẻ an toàn, hiệu quả.
Thuốc Hamikea
Là loại thuốc chống sâu răng trẻ em dưới dạng bình xịt, có xuất xứ từ Nhật Bản. Sản phẩm được chiết xuất từ lá trà xanh, với các thành phần an toàn, giúp làm sạch mảng bám, ngăn ngừa sâu răng trẻ em hiệu quả.
Các loại thuốc khác
Viên ngậm IgYgate DC-PG của Nhật, viêm ngậm Chuchu L8020, Sano Fluoretten, que chấm sún răng/sâu răng Enamelast,…Đây đều là những loại sản phẩm chăm sóc răng miệng giúp ngăn ngừa sâu răng, bảo vệ men răng khỏi những vi khuẩn gây hại.
Khi chọn điều trị sâu răng trẻ em tại nhà, phụ huynh cũng cần tham khảo ý kiến từ nha sĩ để tìm được loại thuốc phù hợp cho trẻ. Bên cạnh đó, cũng cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa khác như vệ sinh răng sạch sẽ và có chế độ ăn uống hợp lý, khoa học nhằm bảo vệ sức khỏe răng miệng toàn diện của bé.

Điều trị sâu răng trẻ em tại nha khoa
Nhìn chung, khi trẻ bị sâu răng, tốt nhất bố mẹ nên đưa bé đến nha khoa để thăm khám và được xử lý sao cho an toàn, phù hợp, tránh trì hoãn gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe răng miệng của trẻ sau này. Tại nha khoa, tuỳ vào từng trường hợp mà việc điều trị sâu răng sẽ bao gồm nhiều cách như:
- Trường hợp trẻ bị sâu răng nhẹ: Đối với tình trạng nhẹ, bác sĩ có thể kê gel fluor hoặc kem đánh răng chứa fluor, nhằm giúp tái khoáng hóa men răng và ngăn sâu răng tiến triển. Ngoài ra, nếu có dấu hiệu viêm nhiễm, trẻ sẽ được kê thêm kháng sinh để làm thuyên giảm các triệu chứng.
- Trẻ bị sâu răng nặng: Bác sĩ loại bỏ phần và tiến hành trám kín phần răng bị sâu. Vài trường hợp răng sữa bị tổn thương nhiều có thể được chụp thép răng sữa để bảo vệ cấu trúc răng, men răng và ngăn sâu răng lan rộng.
- Trẻ bị sâu răng nghiêm trọng: Với các trường hợp sâu răng đã lan vào tuỷ và không thể phục hồi, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ răng nhằm tránh ảnh hưởng đến các răng và phần nướu bên cạnh.
- Nhổ răng sữa khi chưa lung lay: Đối với trường hợp răng sữa bị sâu nhưng chưa có dấu hiệu lung lay hay gãy rụng tự nhiên, phụ huynh cần đưa bé đến nha khoa để các bác sĩ thăm khám và tiến hành nhổ bỏ an toàn, phù hợp.
- Phương pháp trám bít hố rãnh: Là biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp che phủ các rãnh sâu trên mặt nhai của răng hàm. Tuy nhiên, trường hợp răng sâu bị mẻ hoặc vỡ lớn, phụ huynh thường băn khoăn răng sâu bị vỡ chỉ còn chân răng có trám được không?

Cách phòng ngừa sâu răng ở trẻ em
Để giúp trẻ có một hàm răng khỏe mạnh, phụ huynh cần chú ý theo dõi và hỗ trợ giúp bé thực hiện những biện pháp phòng ngừa như sau:
Chế độ vệ sinh răng miệng
Chăm sóc răng miệng đúng cách là yếu tố quyết định trong việc ngăn ngừa sâu răng ở trẻ, bố mẹ cần hướng dẫn bé:
- Đánh răng thường xuyên: Hướng dẫn trẻ đánh răng đúng cách cùng bàn chải lông mềm ít nhất 2 lần/ngày, mỗi lần 2 -3 phút.
- Sử dụng kem đánh răng có chứa Fluoride: Chọn loại kem đánh răng phù hợp với độ tuổi của trẻ và có chứa Fluoride để tăng đề kháng cho men răng.
- Dùng chỉ nha khoa, tăm nước: Cho trẻ sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước để làm sạch mảng bám ở kẽ răng và nơi bàn chải không thể tiếp cận.
- Giám sát trẻ đánh răng: Nếu có thời gian, bố mẹ hãy cùng bé vệ sinh răng miệng và giám sát quá trình thực hiện cho đến khi trẻ khoảng 7 tuổi, nhằm đảm bảo trẻ làm sạch răng miệng đúng cách.

Chế độ ăn uống hợp lý
Chế độ ăn uống cũng là yếu tố không kém phần quan trọng trong quá trình ngăn ngừa sâu răng của các bé, cụ thể phụ huynh cần:
- Hạn chế cho trẻ ăn đồ ngọt, đồ uống có gas: Cần giảm thiểu cho bé tiêu thụ các loại thức ăn, đồ uống chứa nhiều đường, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
- Tăng cường bổ sung thực phẩm tốt cho răng: Cho trẻ ăn nhiều loại thực phẩm giàu vitamin, canxi như trái cây và rau củ để chuyển đổi nước bọt của trẻ thành chất khoáng, hạn chế tình trạng mảng bám và ngăn ngừa sâu răng.
- Uống đủ nước: Tập cho bé thói quen uống nước lọc vào mỗi bữa ăn để làm sạch khoang miệng và hỗ trợ quá trình trao đổi chất.
Tái khám răng miệng định kỳ
Ngoài vệ sinh răng miệng và chú ý đến thực đơn ăn uống phù hợp, việc đưa trẻ đến bác sĩ thăm khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần, cũng là một cách phòng ngừa sâu răng hiệu quả, giúp phát hiện và xử lý sớm những bệnh lý răng miệng ở trẻ.

Thăm khám và điều trị răng sữa bị sâu tại nha khoa Shark
Nếu trẻ đang gặp phải tình trạng sâu răng nhưng bố mẹ vẫn còn đang lo lắng không biết nên điều trị ở đâu vừa an toàn, vừa hiệu quả, hãy đến ngay Nha Khoa Shark, một nha khoa hàng đầu chuyên cung cấp các dịch vụ chăm sóc răng miệng uy tín, chất lượng tại Việt Nam.
Tại Nha khoa Shark, phụ huynh có thể yên tâm bởi toàn bộ quy trình điều trị răng sâu trẻ em đều được thực hiện với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm trong nha khoa, luôn nhẹ nhàng và thấu hiểu tâm lý của bé để giúp con cảm thấy thoải mái trong suốt quá trình thăm khám.
Hơn nữa, phòng khám còn được trang bị máy móc hiện đại, vật liệu trám răng chuyên dụng cho trẻ em và quy trình điều trị đảm bảo vô trùng tuyệt đối, giúp quá trình chữa răng diễn ra nhanh chóng, hạn chế đau nhức. Đặc biệt, chi phí dịch vụ luôn được công khai minh bạch và cân đối hợp lý, giúp phụ huynh dễ dàng lựa chọn giải pháp phù hợp cho con mà không phải lo ngại phát sinh.

Hy vọng những thông tin về sâu răng trẻ em mà Nha Khoa Shark vừa chia sẻ đã giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về vấn đề chăm sóc răng miệng cho bé. Việc điều trị và phòng ngừa sâu răng ở trẻ là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài. Bố mẹ nên giúp bé hình thành thói quen vệ sinh răng đúng cách, kết hợp chế độ ăn uống khoa học và thăm khám nha khoa nhi định kỳ. Đây chính là chìa khóa để con có hàm răng chắc khỏe và nụ cười tự tin.