Thở bằng miệng có bị hô không? Nguyên nhân do đâu?

Thở bằng miệng là một thói quen xấu có thể gây ra nhiều hậu quả xấu cho sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe răng miệng. Vậy thở bằng miệng có bị hô không? Nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng này là gì? Bài viết dưới đây Nha khoa Shark sẽ giải đáp những thắc mắc của bạn về vấn đề này.

Nguyên nhân gây thở bằng miệng

Thông thường, cơ chế hô hấp tự nhiên và hiệu quả nhất của cơ thể diễn ra qua đường mũi. Không khí đi vào được hệ thống lọc phức tạp gồm lông mũi, niêm mạc và các xoang làm ấm, làm ẩm và loại bỏ bụi bẩn trước khi đến phổi. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, con người lại phải dựa vào việc thở bằng miệng. Hiện tượng này không phải là ngẫu nhiên mà thường xuất phát từ những rào cản cụ thể trên đường hô hấp trên:

Do nghẹt mũi

Đây là tình trạng phổ biến nhất buộc chúng ta phải mở miệng để thở. Sự tắc nghẽn này có thể là tạm thời do cảm lạnh thông thường, hoặc kéo dài ở những người mắc viêm xoang mãn tính hay nghẹt mũi dai dẳng. Bên cạnh đó, phản ứng dị ứng với các tác nhân như phấn hoa, nấm mốc, bụi mịn, hoặc một số loại thực phẩm cũng gây sưng viêm niêm mạc mũi, cản trở luồng không khí và khiến việc thở bằng miệng trở thành phản xạ vô thức.

Bệnh hen suyễn

Hen suyễn là tình trạng viêm mãn tính của đường hô hấp. Khi tiếp xúc với các yếu tố kích hoạt, niêm mạc phế quản sẽ sưng lên và co thắt, làm hẹp đường dẫn khí. Điều này gây khó thở đáng kể, khiến người bệnh phải tìm cách lấy thêm không khí bằng việc thở qua miệng để bù đắp cho sự thiếu hụt oxy.

Lệch vách ngăn mũi

Vách ngăn mũi là bộ phận chia đôi khoang mũi, được cấu tạo từ sụn và xương. Nếu vách ngăn này bị cong vẹo hoặc lệch hẳn sang một bên, nó sẽ làm hẹp hoặc tắc nghẽn một bên đường thở qua mũi, khiến việc hít thở trở nên khó khăn và thúc đẩy việc thở bằng miệng.

Sự xuất hiện của Polyp mũi

Polyp là những khối u lành tính, mềm, phát triển từ lớp niêm mạc của mũi hoặc các xoang. Kích thước của polyp có thể tăng dần, chiếm không gian trong đường mũi và cản trở nghiêm trọng luồng không khí. Tình trạng này thường là hệ quả của viêm mũi xoang mãn tính, dị ứng kéo dài, hen suyễn hoặc một số rối loạn miễn dịch. Nếu polyp phát triển lớn, thở bằng miệng có thể trở thành một thói quen khó bỏ.

Có dị vật trong mũi

Đặc biệt thường gặp ở trẻ nhỏ với tính hiếu động, việc vô tình đưa các vật thể nhỏ như hạt, đồ chơi, giấy vụn… vào lỗ mũi có thể gây tắc nghẽn đường thở ngay lập tức, buộc trẻ phải thở bằng miệng.

Sưng vòm họng

VA (Adenoids) là tổ chức lympho nằm ở nóc vòm họng, phía sau mũi, có vai trò miễn dịch. Ở trẻ em, VA có thể bị viêm nhiễm và sưng to khi tiếp xúc với vi khuẩn, virus, gây bít tắc cửa mũi sau và cản trở không khí đi từ mũi xuống họng. Do VA thường teo nhỏ lại ở tuổi trưởng thành, nên đây chủ yếu là nguyên nhân gây thở miệng ở trẻ.

Dị tật bẩm sinh

Các tình trạng như sứt môi, hở hàm ếch làm thay đổi cấu trúc giải phẫu bình thường của miệng và mũi. Sự thay đổi này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lưu thông không khí qua mũi, khiến người bệnh phải phụ thuộc vào việc thở bằng miệng. Can thiệp phẫu thuật thường là cần thiết để khắc phục tình trạng này.

Hiểu rõ các nguyên nhân này giúp chúng ta nhận biết và tìm kiếm giải pháp phù hợp khi gặp phải tình trạng thở bằng miệng, thay vì coi đó là một thói quen vô hại.

Thở bằng miệng có bị hô không?

Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh sự liên quan giữa phương pháp thở và sự phát triển cấu trúc khuôn mặt. Cụ thể, thói quen thở bằng miệng kéo dài có thể là một yếu tố dẫn đến tình trạng hô vẩu. Điều này xảy ra do khi thở miệng, lưỡi buộc phải hạ thấp để không khí lưu thông, tạo áp lực bất thường lên cung hàm dưới. Theo thời gian, sự mất cân bằng lực này khiến răng hàm trên có xu hướng nhô ra phía trước, trong khi xương hàm dưới lại bị kìm hãm và lùi về sau, hình thành khớp cắn hô. Đặc biệt, trẻ em duy trì thói quen này có nguy cơ cao đối mặt với những sai lệch khớp cắn phức tạp khi trưởng thành. Vì vậy, phụ huynh cần nhận biết và quan tâm đến cách thở của con em mình.

Mời bạn tham khảo thêm chi tiết tình trạng hô hàm và hô răng để có phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Các tác hại khác khi thở bằng miệng

Ngoài việc có thể ảnh hưởng đến sự hài hòa của khuôn mặt như đã đề cập, việc duy trì thói quen thở bằng miệng còn kéo theo nhiều vấn đề sức khỏe đáng lo ngại khác như:

• Khô miệng và họng: Việc không khép miệng thường xuyên làm nước bọt bay hơi nhanh chóng. Điều này khiến niêm mạc miệng và cổ họng trở nên khô rát, gây cảm giác khó chịu.
• Gia tăng bệnh lý răng miệng: Môi trường miệng khô là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn có hại sinh sôi. Hậu quả là nguy cơ mắc các bệnh như sâu răng, viêm lợi (nướu), và bệnh nha chu tăng cao.
• Sai lệch răng và khớp cắn: Áp lực không khí và vị trí lưỡi không đúng khi thở bằng miệng có thể tác động tiêu cực đến sự phát triển của xương hàm và vị trí các răng, dẫn đến tình trạng răng mọc chen chúc, lệch lạc hoặc khớp cắn không chuẩn (sai khớp cắn).
• Rối loạn giấc ngủ: Thở bằng miệng thường đi kèm với việc hít vào không đủ oxy và thải ra quá nhiều carbon dioxide. Sự mất cân bằng khí này có thể gây ra tình trạng ngủ ngáy, chảy nước dãi, giấc ngủ không sâu, thậm chí dẫn đến thiếu oxy mạn tính và làm tăng nguy cơ mắc chứng ngưng thở khi ngủ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nghỉ ngơi.
• Ảnh hưởng đến hệ hô hấp: Không khí đi vào qua miệng không được lọc sạch bụi bẩn, vi trùng và làm ấm như khi đi qua mũi. Điều này làm tăng khả năng mắc các bệnh đường hô hấp, bao gồm hen suyễn, và có thể góp phần làm suy giảm chức năng của phổi theo thời gian.

Cách hạn chế việc thở bằng miệng

Nhiều người không chỉ băn khoăn liệu thở miệng có ảnh hưởng đến thẩm mỹ khuôn mặt mà còn tìm kiếm các phương pháp hiệu quả để khắc phục thói quen này chẳng hạn như:

• Tập trung điều trị dứt điểm các nguyên nhân khiến mũi bị tắc nghẽn như cảm lạnh, viêm mũi dị ứng, hoặc tình trạng ho dai dẳng, nhằm đảm bảo đường thở qua mũi được thông thoáng.
• Chủ động và kiên trì tập hít thở bằng mũi trong sinh hoạt hàng ngày để cơ thể dần thích nghi và biến nó thành phản xạ tự nhiên thay vì thở miệng.
• Thay đổi thói quen nằm ngửa sang nằm nghiêng khi ngủ. Tư thế này thường giúp đường thở mở rộng hơn, làm giảm xu hướng phải thở bằng miệng. Có thể kết hợp kê cao đầu giường hoặc dùng gối cao tạo góc nghiêng khoảng 30-60 độ để tăng sự thoải mái và hiệu quả.
• Trong trường hợp amidan quá phát, thường xuyên sưng viêm gây cản trở đường thở, việc phẫu thuật cắt bỏ amidan có thể được xem xét như một giải pháp để loại bỏ tắc nghẽn và chấm dứt việc thở miệng do nguyên nhân này.
• Đối với một số trường hợp, đặc biệt là khi có kèm theo nguy cơ ngưng thở khi ngủ, bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp thở áp lực dương liên tục (CPAP). Thiết bị này giúp duy trì đường thở luôn mở trong khi ngủ, qua đó giảm thiểu hoặc loại bỏ tình trạng thở miệng.

Những băn khoăn về thở bằng miệng có bị hô không đã được các chuyên gia chia sẻ và giải đáp cụ thể. Để đảm bảo sức khỏe tốt, hạn chế những biến chứng do thở bằng miệng, cần chú ý luyện tập thói quen sống và sinh hoạt khoa học.