Răng sinh đôi là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục

Răng sinh đôi là hiện tượng hiếm gặp, thường xảy ra khi một mầm răng phát triển thành hai răng riêng biệt. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ, chức năng ăn nhai và sức khỏe răng miệng của người mắc phải. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục răng mọc sinh đôi là vô cùng cần thiết để có thể điều trị hiệu quả và bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Răng sinh đôi là gì?

Hiện tượng răng sinh đôi hay còn được biết đến với tên gọi tooth gemination, là một quá trình phát triển bất thường trong đó một mầm răng duy nhất phân chia để tạo thành hai đơn vị răng riêng biệt. Kết quả là: hai thân răng được hình thành từ một gốc chung và chúng có thể biểu hiện dưới dạng hai răng hoàn toàn tách rời hoặc dính liền với nhau.

Tần suất và vị trí xuất hiện răng sinh đôi

Răng sinh đôi là một dạng bất thường trong quá trình phát triển răng và không thường xuyên xảy ra. Tần suất ghi nhận hiện tượng này thay đổi tùy thuộc vào vị trí địa lý và chủng tộc, nhưng nhìn chung, chỉ chiếm từ 1 đến 5% trong tổng số các trường hợp răng. Vị trí phổ biến nhất cho răng sinh đôi là ở nhóm răng cửa, cụ thể là răng cửa giữa hoặc răng cửa bên, mặc dù các răng khác cũng có thể bị ảnh hưởng. Tình trạng này có thể phát sinh ở cả hệ răng sữa lẫn răng vĩnh viễn, tiềm ẩn nguy cơ gây ra các vấn đề liên quan đến thẩm mỹ và chức năng ăn nhai.

Nguyên nhân, dấu hiệu và sự ảnh hưởng của răng sinh đôi

Răng sinh đôi là một tình trạng bất thường về hình thái răng khá hiếm gặp vì thế để hiểu rõ hơn nữa thì các Bác sĩ tại Nha Khoa Shark chia sẻ thêm các thông tin chi tiết như sau:

Nguyên nhân gây ra tình trạng răng sinh đôi

Các nguy cơ làm cho răng mọc sinh đôi được xác định chủ yếu đến từ các lý do sau:

• Sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể trong giai đoạn phát triển răng.
• Mất cân bằng hormone trong cơ thể.
• Tình trạng nhiễm trùng hoặc viêm xảy ra gần khu vực mầm răng đang trong quá trình hình thành.
• Tác dụng phụ không mong muốn từ việc sử dụng một số loại dược phẩm.
• Yếu tố di truyền trong gia đình, có thể được thừa hưởng từ thế hệ trước.
• Tổn thương mầm răng non nớt do tiếp xúc với tia xạ trong quá trình điều trị bệnh.

Dấu hiệu nhận biết răng mọc đôi

Bạn có thể nhận ra tình trạng răng sinh đôi qua các đặc điểm sau:

• Chiếc răng trông lớn và dày hơn đáng kể so với các răng bình thường khác, thường có một rãnh hoặc vết lõm chia thân răng thành hai phần giống như hai thùy, tạo ra sự bất đối xứng rõ rệt.
• Hình dạng tổng thể của răng có thể bị méo mó, không tuân theo hình thái thông thường.
• Sự tiếp xúc giữa hai hàm răng (khớp cắn) có thể bị sai lệch.
• Răng chiếm nhiều diện tích hơn trên cung hàm, gây thiếu chỗ cho các răng khác mọc lên, dẫn đến tình trạng chen chúc hoặc cản trở sự phát triển của răng lân cận.
• Gây ra các hệ lụy về mặt thẩm mỹ, các bệnh lý về nướu và mô nha chu, cũng như khó khăn trong việc ăn nhai và làm sạch răng miệng hiệu quả.

Răng mọc sinh đôi ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng như thế nào?

Sự xuất hiện của răng sinh đôi có thể kéo theo nhiều vấn đề:

• Hàm răng không đều đặn, kém thẩm mỹ có thể khiến người bệnh cảm thấy mặc cảm, e ngại khi cười nói và giao tiếp.
• Hình dạng phức tạp của răng sinh đôi tạo ra các kẽ, rãnh khó làm sạch, làm tăng nguy cơ tích tụ mảng bám và dẫn đến sâu răng nếu vệ sinh không kỹ.
• Nếu không được quan tâm chăm sóc hoặc can thiệp nha khoa kịp thời, răng sinh đôi có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng nghiền nát thức ăn, làm giảm hiệu quả của quá trình nhai.

Chẩn đoán và điều trị răng sinh đôi như thế nào?

Khi có sự “nghi ngờ” về tình trạng răng miệng có dấu hiệu mọc răng sinh đôi bạn cần tuân thủ các bước điều trị sau:

Chẩn đoán răng sinh đôi

• Thăm khám nha khoa: Nha sĩ sẽ tiến hành kiểm tra trực tiếp trong miệng để phát hiện các dấu hiệu bất thường về hình dạng và kích thước răng.
• Chẩn đoán hình ảnh: Kỹ thuật chụp X-quang nha khoa cho phép nha sĩ quan sát chi tiết cấu trúc bên trong, xác định chính xác vị trí, hình thái và kích cỡ của răng bị ảnh hưởng, cũng như mối liên hệ của nó với các răng lân cận và cấu trúc xương hàm.

Các phương pháp điều trị cho tình trạng răng mọc sinh đôi

Can thiệp nội nha (Điều trị tủy)

Một lựa chọn là thực hiện điều trị tủy cho răng, sau đó tiến hành mài chỉnh để giảm độ rộng của thân răng. Răng có thể được phục hình sau đó bằng mão răng thẩm mỹ.

Một phương án khác là sau khi điều trị tủy, tiến hành phẫu thuật chia đôi thân răng để tạo thành hai đơn vị răng riêng biệt hơn.

Can thiệp phẫu thuật

Trong trường hợp răng sinh đôi không thuận lợi cho việc điều trị bảo tồn (nội nha), chỉ định nhổ răng có thể được đưa ra.

Sau khi nhổ, bệnh nhân có thể cần thực hiện phục hình thay thế răng đã mất bằng cầu răng (cố định) hoặc hàm giả tháo lắp.

Can thiệp chỉnh nha (Niềng răng)

Sau khi răng sinh đôi đã được tách hoặc điều chỉnh hình dạng, khí cụ chỉnh nha có thể được sử dụng để di chuyển và sắp xếp lại các răng trên cung hàm cho đều đặn và đúng khớp cắn.

Can thiệp phục hình thẩm mỹ

Nha sĩ có thể tạo hình lại phần thân răng bằng cách mài chỉnh nhẹ nhàng. Sử dụng vật liệu trám răng thẩm mỹ (như composite) để tái tạo hình dáng răng, đồng thời trám bít các khe, rãnh sâu để ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám và sâu răng.

Chăm sóc và phòng ngừa biến chứng sau khi điều trị

Lưu ý quan trọng: Tooth gemination là một bất thường trong quá trình phát triển răng, không phải là bệnh lý gây ra bởi thói quen sinh hoạt. Do đó, không có biện pháp “phòng ngừa” để ngăn chặn việc răng phát triển theo dạng này. Các biện pháp dưới đây tập trung vào việc quản lý và giảm thiểu rủi ro cho chiếc răng đặc biệt này.

• Vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng để bảo vệ răng sinh đôi khỏi sâu răng và bệnh nướu, vốn dễ xảy ra hơn do hình dạng phức tạp của răng. Cần chải răng đúng kỹ thuật ít nhất 2 lần/ngày, kết hợp dùng chỉ nha khoa và có thể cả nước súc miệng để làm sạch hiệu quả các kẽ và rãnh trên bề mặt răng.
• Giảm thiểu tiêu thụ thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường (bánh kẹo, nước ngọt…). Đường là tác nhân chính gây sâu răng, đặc biệt nguy hiểm cho các răng có hình thái phức tạp như răng sinh đôi.
• Hạn chế các loại kẹo dẻo, kẹo cao su, hoặc đồ ăn vặt dễ mắc lại trong các kẽ, rãnh sâu của răng, vì chúng tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây sâu răng.

Răng sinh đôi tuy là hiện tượng hiếm gặp nhưng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp cải thiện chức năng ăn nhai, thẩm mỹ và bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.